Masterthesis ‘Wonen in een Delta’
De bijna-watersnoodramp in het Rivierengebied zorgde ervoor dat in 1995 families moesten evacueren. Ondanks dat ik pas vier jaar oud was, zijn mij van deze gebeurtenis herinneringen bijgebleven. Kort daarna kwamen plannen waarin de dijken over heel Nederland werden verhoogd en er meer ruimte voor de rivieren werd gecreëerd. De keerzijde hiervan is dat Nederland zich ging afkeren van de rivier terwijl het juist van belang is om met de rivieren, die zoveel te bieden hebben, samen te leven.
Klimaatverandering gaat een steeds grotere rol spelen, de zeespiegel zal stijgen. Waterproblematiek rondom de rivieren zal voor heel Nederland gelden. Nu staat Nederland nog bekend om het polderen van gebieden en dijken die haar beschermen. Nederland kan de dijken echter niet blijven ophogen. Er komt een keerpunt waarin het financieel en technisch niet meer haalbaar is om het volledige land te blijven verdedigen. In de toekomst zal het water een groot deel van het huidige Nederland bedreigen waardoor de bewoners van die gebieden moeten wegtrekken naar hoger gelegen gebieden in of buiten Nederland of zij moeten leren leven in de een nieuwe (of oude) wereld met het water. Hoe kan men in een gebied wonen waarin het water vrij spel heeft en wat zijn consequenties voor de architectuur? Dit onderzoek richt zich op de leefbaarheid en mogelijke maatschappelijke, ruimtelijke consequentie van de geologische en fysiologische gevolgen van menselijke keuzes. En welk effect heeft de klimaatverandering hierop?
Om dit te kunnen onderzoeken is een scenario geschetst. De afgelopen tweehonderd jaar is Nederland enorm veranderd en zal ook de komende tweehonderd jaar veranderen. Het scenario: Nederland in 2218 vormt de basis en dient als uitgangspunt voor het ontwerp. Diverse interviews en rapporten van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), Deltares en het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI)vormen de basis voor dit scenario. Om dit scenario te toetsen is als locatie gekozen voor de uiterwaarden van Veur-Lent. Deze plek heeft de dynamiek van een toekomstig Nederlands deltagebied en is ook een gebied waar in een oogopslag de verschillende manieren van de omgang met het stijgende water zichtbaar is.
Als casestudie zijn vier woningen ontworpen die samen een nederzetting vormen en elk op een eigen manier de relatie met de dynamische omgeving aangaan. Dit zijn de verankerde woning, de terpwoning, de woning op palen en de amfibische woning.
In deze woningen leven mensen die een complementaire onderlinge relatie hebben. Samen zijn zij in staat te leven in de dynamische wereld met het water. De bewoners zijn de ambachtsman, de boer, de visser en de onderzoeker. Zij vormen een buurtschap waarbij zij elkaar versterken en aanvullen door de manier van leven en hun specifieke kennis. De woning is ontworpen voor hun specifieke taak binnen de gemeenschap. Iedere woning heeft een ander uitgangspunt en relatie met het water en landschap.
Het resultaat is een kleine nederzetting waarin de vier woningen laten zien dat architectuur van grote invloed kan zijn op de gemeenschap in een gebied waarin het water vrij spel heeft. Het laat zien dat je kunt leven met de fluctuerende waterstand. Deze buurtschap kan worden geprojecteerd naar andere plekken in Nederland waardoor er een netwerk aan buurtschappen en gemeenschappen ontstaan, specifiek ontworpen voor de locatie, die onderling ruilen of handelen.
Meer weten over dit project? Klik hier voor de masterthesis.
